Nếu bạn đang làm việc trong nhà máy hoặc xưởng sản xuất, chắc hẳn bạn đã từng gặp hai bộ phận truyền động quen thuộc: nhông xích và dây curoa trong các hệ thống máy móc công nghiệp.
Mặc dù cả hai đều có chung nhiệm vụ truyền chuyển động, nhưng chúng lại sở hữu những đặc điểm riêng biệt, phù hợp với từng ứng dụng cụ thể. Vậy sự khác nhau giữa hai hệ truyền động này là gì?
Để thấy rõ hơn về sự khác biệt, hãy cùng xem qua chú thích hình ảnh bên dưới nhé!
1. Về cấu tạo
- Sự khác biệt rõ rệt nhất ở 2 bộ truyền động này nằm ở phần cấu tạo. Với dây curoa có cấu tạo gồm một vành đai làm từ chất liệu cao su, cao su tổng hợp hoặc polyurethane (PU), kết hợp với puli để tạo thành một hệ thống truyền động. Chúng truyền lực chủ yếu nhờ vào ma sát và sự ăn khớp giữa dây curoa và puli.
- Ngược lại, bộ truyền động xích gồm một chuỗi các mắt xích liên kết chặt chẽ với nhau, thường làm từ từ thép hoặc hợp kim thép để tăng cường độ bền. Chúng truyền động thông qua sự ăn khớp giữa bánh nhông và xích, tạo ra lực kéo mạnh mẽ trong ứng dụng cần tải trọng lớn.
2. Về khả năng chịu tải
- Khả năng chịu tải là yếu tố quan trọng cần xem xét khi so sánh 2 bộ truyền động. Dây curoa thường hoạt động êm ái và ít rung động hơn, nhờ vào việc không có tiếp xúc trực tiếp giữa kim loại, điều này giúp giảm ma sát và tiếng ồn hơn so với bộ truyền động xích.
- Tuy nhiên, bộ truyền động xích cung cấp mô-men xoắn lực lớn hơn, nhờ vào cấu trúc mạnh mẽ giữa các liên kết mắt xích cho phép chúng chịu được lực cao hơn mà không bị trượt hoặc kéo dài.
3. Về độ bền
- Tất nhiên rằng, với cấu tạo khác nhau, thì độ bền và cách thức bảo trì cũng khác nhau. Với dây curoa, bạn không cần bôi trơn thường xuyên, nhưng cần thay thế định kỳ do mài mòn hoặc hư hỏng. Và việc thay thế dây curoa tương đối đơn giản và tiết kiệm chi phí hơn.
- Ngược lại, bộ truyền động xích yêu cầu bôi trơn định kỳ để giảm ma sát và kéo dài tuổi thọ. Dưới áp lực tải nặng, cần kiểm tra và điều chỉnh độ căng thường xuyên để duy trì hiệu suất. Và việc thay thế cũng thường phức tạp và tốn kém hơn so với dây curoa.
4. Về ứng dụng thực tế
- Với hoạt động êm ái và hấp thụ các sai lệch nhỏ, dây curoa đảm bảo truyền lực ổn định hơn. Tuy nhiên, chúng có thể gặp hiện tượng trượt dưới tải nặng hoặc thay đổi mô-men xoắn đột ngột, gây ảnh hưởng đến độ chính xác. Vì vậy, chúng thường được sử dụng trong các ứng dụng như máy ủi, máy xúc và máy nén khí,...
- Ngược lại, bộ truyền động xích vượt trội hơn trong các ứng dụng cần tốc độ và độ chính xác cao, nhờ vào cấu trúc chắc chắn giữa các mắt xích hạn chế trượt và chịu được tải trọng lớn. Điều này khiến nhông xích phù hợp cho các máy móc công nghiệp nặng như máy CNC, băng tải, máy cán tôn,...